Tasavvur qiling, dunyoda ulkan ush bo`lib o`tdi. Xalqimizning bir necha o`n yillar oldingi annanasi qayta tiklandi. Ya`ni ushda o`lgan erlarning xotinlari ularning ukalariga nigohlanadigan bo`ldi. *** Sevinch erga tekkaniga ham uch yildan oshdi. Zamonning zayli tufayli yigirma uch yoshidayoq bevaga aylanib ulgurdi. Uning belidan tushib turadigan qop-qora sochlariga o`ralagan oqlar, yig`lashdan qizarib ketgan ko`zlar, sarg`ayib, rangi o`chgan yuzlar ayriliq azobining qanchalar ulkan ekanidan dalolat berib turardi. U marhum eri bilan sevishib turmush qurmagan bo`lsada, biroq birgalikdagi hayot davomida unga mehr qo`yishga ulgurgan edi. Qora emailning kelganiga bir haftadan oshgan bo`lsada ayolning qalbidagi cho`g` huddi birinchi kundagidek yangi edi. -Qizim,-Sevinchning qaynotasi oshxonaga kirib keldi. Bu odamning nur yog`adigan yuzidan asar ham qolmagan, bir necha yilga qarib ketgandi. ,Qo`y hadeb kuyunaverma. Bandalik, hammani boshida bor narsa. Sen yoshsan, qizing uchun ham yashashing kerak. -Bir og`iz so`ziz dadajon,-Sevinch fartugi bilan ko`z yoshlarini artdi. -Ha barakalla. Qizimhellip;-Chol gapirishga qiynalardi. Uni juda nozik masalda gapirmoqchi ekanini kelin tushindi. -Albatta dadajon,-Sevinch qaynotasini noqulay vaziyatdan chiqarishga oshiqdi. ,Men ketaman. Faqat iltimos, o`g`lizni marakalari o`tib bo`lgancha shu yerda yashab turay. Chol kelinining nima haqida gapirayotganini tushinishi uchun bir necha soniya yetarli bo`ldi. -Nimalar deyabsan qizim, yo`q-yo`q, bu sening uying. Biz ketsak ketamizki sen ketmaysan. Sevinchning yuziga tabasm yugurdi. U cholga minnadorchilik bildirib: -Raxmat-dedi. -Endi qizim gapning po`sallasini aytgandahellip; bu ishni ikkinchi marta qilaman deb o`ylamagan edim. Senga sovchi bo`lib keldim. Cholning bu so`zlari ochiq kundagi chaqmoqqa o`xshardi. -Qahellip; Qanaqasiga?-siqib chiqardi kelin o`zidan. -Iltimos qizim, gapimga xo`p de. Ikkinchi o`g`lim Nodirga xotin bo`l. Sevinch qariya gapini tugatmasidan o`zini tashqariga urdi. Yo`lda qarshisidan Nodir chiqib qoldi. -Xa yanga, tinchlikmi?-so`radi u ayoldan. Sevinch javob bermay o`zini uyga urdi. Er-xotinlarning krovatiga o`zini otib, erining yostig`ini quchoqlab rosa yig`ladi. Biroq bir necha kun o`tib, oraga qizning ota-onasi tushib Sevinchni nikohga ko`ndirishdi. Lekin Sevinch o`zining tixirliklari Nodirniki oldida ummondan tomchi ham emasligini bilmas edi. Nodirni ko`ndirish xaqiqatda qiyin bo`ldi. U hatto uydan qochib ushga ham ketmoqchi bo`ldi. Biroq bir o`g`loni o`lgan uydan boshqa odam olib ketilmasligi tufayli vga tushgan mushukdek uyga qaytib keldi. -Roziman-dedi u otasini ko`zlariga qaramay. -Ertaga mulla chaqiraman ungacha ko`zimga ko`rinma,-javob oldi Nodir. Nodir asta kelib yangasining honasini qaqqillatdi. Ertaga bu hona o`ziniki bo`lishi, yangasini yanga deb chaqira olmasligi, u bilan qnday muomila qilishni ham bilmasligi Nodirni tashvishga solardi. Eshik ochildi. Sevinch chiqdi. U bo`lajak xo`jayini, hozir esa ukasining ko`zlariga qaramay nima istashini so`radi. -Choy qilib bering yanga, Sevinch ovqatni olib kelish uchun oshxonaga yurdi. Nodir ovqatni yeb, turli hayollar iskanjasida uxlashga yotdi. Tong otdi. Qo`shnilarning xo`rozlari joni chiqqudek, bu huddi oxirgi qichqirishidek shovqin qilishardi. Sevinch odatdagidek uyqudan birinchi bo`lib uyg`ondi. Hovlilarni purdi. Oilasi uchun choy tayyorladi. Keyin esa honasiga kirib o`z taqdiriga lanatlar o`qishga tushdi. Qaynona eshikni taqqillatganida soat to`qqiz edi. -Eshikni oching qizim, vaqt bo`ldi. Sevinch sepidagi yangi zar liboslarni kiydi. Boshiga yangi kelinligida yopgan to`rini tashladi. So`ng kirishga xsat berdi. Honaga mulla, qizning otasi, Nodir, uning otasi kirib kelishdilar. Ko`z ochib yumguncha nikoh ham o`qildi. Xonani ortiqcha odamlar tark qildi. Endi yangi er-xotinlar yolg`izlikda, noqulay vaziyatlarning cho`qqisida qolishdi. -Sevinch,-Nodir uni birinchi marta ismini atab chaqirdi. Uning tovushi akasiga naqadar o`xshasha. Ayolning hayolida uning birinchi kelinlik onlari qaytgandek bo`ldi. -Nozim aka,-deya Nodirning bo`yniga osildi. Nodir ham uni quchog`iga oldi. Biroq Sevinch o`ziga kelib bo`lgandi. Chunki marhum eri Nozimning qo`llari issiq edi. Lekin uni hozir quchib turgan qo`llar sovuq edi. Sevinch reining quchog`idan chiqib xonaning burchagiga borib yig`layshga tushdi. -Kechiring begim,-yuzlandi u Nodirga,-Menga bir oz vaqt bering Nodir hech nima demay chiqib ketdi. Huddi shu tarzda bir necha kun o`tdi. O`an kunlarda Nodir o`z honasida yashadi. Sevinch o`z xonasida. Bunday nomaqulikchiklarni payqagan ota o`gliga qattiq tanbex berdi. Bitta xotinni eplolmay, boshqa honada uxlab yuribsanmi? Latta Bunday xikmatli o`gitdan kerakli xulosa chiqargan Nodir Sevinchning xonasiga bostirib kirdi. -Tinchlikmi begim?-so`radi Sevinch -Sizni debhellip; seni deb otamdan baloga qoldim. Meni xotinimsan shundaymi? Sevinch bosh irg`ab ma`qulladi. -Unda shetta uxlayman, siz bilan, tfu o`rgana olmayabman, sen bilan. -Bir og`iz soziz begim. Nodir hayajondan muzlab qolayotgan tanasi bilan, muzlab bo`lgan oyoqlarini zo`rg`a drab kravatga kelib yotdi. -Qizaloq qayerda?-So`radiNodir -Onamlar olib ketdilar,- -Nima uchun? -Sutdan chiqarayabman,-javob berdi kelin. Nodir shkafda nimalarnidir titayotgan yangasigahellip; tfu, xotiniga yaxshilab razm soldi. Uning uzun bo`yi, keng chanoqlari, ingichka beli uzun sochlari, qordek oq terisi Nodirning mehrini joshitib yubordi. Shu vaqt Nodirning ko`z o`ngida Sevinch yechina boshladi. -Bu nima qiliq?-o`shqirdi Nodir,-Uyalmaysanmi? Nodir shu gapni aytdi-yu, o`zini eshshak deb his qila boshladi. -Nima qilibdi, yechinsam erimga yechinayabman, Shu so`zlarni aytib u ko`ylag lozimini yechib tashladi. Uning qomatini ko`rgan Nodirning zo`laglari oqib, hayratdan qotib qolgan yuziga qarab ayol miyig`ida kulib qo`ydi. So`ng tezlikda tungi kiyimini kiyib Nodirning yoniga kelib yotdi. -Sevinch? -Labbay begim,-javob berdi ayol. -Sen meni xotinimsan, -Xo`sh,-Sevinch shamolning qayerga esayotganini payqasada o`zini soda garangga solib turishni afvzal bildi. -Xmmhellip; seni sikmoqchiman,-dilidagini tiliga chiqardi Nodir -Fuu, buncha qo`polsiz. Seni visolingni ko`rmoqchiman desayizam bo`ladi-ku. -Buni iloji bormi,-so`radi Nodir sekingina, Sevinch bir oz o`ylanib qoldi. Bir tarafdan Nodirning hohishi tabiiy. Uning ustiga ular hudoning oldida er-xotinlar. Sevinch Nodirga xalol. Ayol bir daqiqa o`ylanib qolgach dedi: -Albatta begim. Bu gaplardan so`ng boshlanadigan voqalar Nodirni tilidan ayirdi.